29. Osmanlı Padişahı ve 108. İslam Halifesi IV. Mustafa Han’ın türbesinin puşidesi Samsun’da işleniyor.
Samsun Olgunlaşma Enstitüsü, 1,5 yıldır Sultan IV. Mustafa Han’ın sandukasının örtüsünü (puşide) işliyor. İstanbul Beylerbeyi Olgunlaşma Enstitüsünün öncülüğünde başlatılan ‘Osmanlı padişahlarının puşideleri yenileniyor’ projesinde Samsun’un da aralarında bulunduğu 11 Olgunlaşma Enstitüsü görev alıyor. Projede Samsun Olgunlaşma Enstitüsü 1,5 yıldır Padişah IV. Mustafa’nın sandukasının puşidesi üzerinde çalışıyor. Ekip, 15 metrelik kadifenin üzerine altın sarısı sim iplikle, baş kısmına IV. Mustafa Han’ın doğum tarihi, babasının ismi, padişahlık yaptığı dönem ve ölüm tarihini ilmek ilmek işliyor.
Yapımı devam eden puşide hakkında bilgiler veren Samsun Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Fatma Arslan, "Maraş işi atölyesinde IV. Mustafa’nın türbesinin puşidesini işliyoruz. IV. Mustafa, 29. Osmanlı Padişahlarındandır. Bu puşideyi yapma kararı verdiğimizde öncelikle İstanbul’a giderek saha araştırmasını yaptık. Türbede bulunan puşideyi inceledik. Puşide geleneği, Türklerde Selçuklu döneminden beri devam ediyor. Türkler, yüzyıllardır önemli bir kişi vefat ettiğinde bu zatın sandukasına puşide dediğimiz örtü örterler. Puşide projesi, Cumhurbaşkanlığımızın ve Emine Erdoğan Hanımefendinin koordinesinde yürütülüyor. Projenin lansmanı da gerçekleştirildi. Puşideler, eskiyen türbelerin üzerinden alındıktan sonra Topkapı Sarayı’nda muhafaza altına alınacak. Puşideleri alınan türbelerdeki sandukaların üzerine 11 Olgunlaşma Enstitüsünde hazırlanan yeni puşideler örtülecek. Puşideler 3 kısımdan oluşuyor. Bunlar baş, gövde ve ayak kısmından oluşuyor. Baş kısmında Osmanlıca olarak kime ait olduğu, hangi yılda vefat ettiği, hangi dönemlerde sultan olduğu ya da hangi hanedana mensup olduğu gibi kimlik bilgileri yer alıyor" dedi.
“Puşidenin tamamı 2 yılda tamamlanacak”
Şu ana kadar 1,5 yıldır puşideyi işlediklerini ve 2 yılda bitirmeyi hedeflediklerini ifade eden Arslan, "Puşidelerin yapımları genelde saray tarafından ya da kişilerin kurduğu vakıflar tarafından gerçekleştirilmiş. 400-500 yıl önceye dayanan bu gelenek, puşidelerin yıpranmasıyla ülkemizde tekrar gün yüzüne çıkmış ve enstitüler tarafından yapılmasına karar verilmiştir. Her puşide bir sanat eseri değerinde. Çünkü hiçbir şekilde bu işe makine değmez. Eğitici arkadaşlarımız yaklaşık 1,5 yıldır IV. Mustafa’nın puşidesini işliyor. Tahmini olarak 2 yılda tamamlamayı planlıyoruz. Bizim yaptığımız puşidenin çok ağır bir deseni var. Günümüz teknolojisinde sim ipleriyle işlemlerimizi gerçekleştiriyoruz. Hem geleneğimize sahip çıkmak anlamında hem de kültürümüzü devam ettirmek anlamında önemli bir iş yapıyoruz. Aynı zamanda geçmişi de gelecekle buluşturuyoruz. Puşidenin yapımına başlamadan önce, öğreticilerimiz 2 ay boyunca el alıştırması yaptı. Herkes Maraş işi yapsa bile, tekniklerinin birbirleriyle aynı olması için alıştırma süreci geçirdiler. Puşideyi geç bitirmemizin bir nedeni de Samsun’da geleneksel Maraş işi yapabilen ustaları bulamıyorduk. Puşidenin yapımında 15 metre kadife kumaş kullanıldı. Binlerce metre de sim iplik kullanıldı. Ekibimizden yorulup ayrılanlar da oldu. Arkadaşlarımız günde en az 8 saat işleme yapıyorlar. Mesai kavramını göz önünde bulundurmadan elimizden geldiğince daha fazla işlemeye gayret ediyoruz" diye konuştu.
Puşide, İstanbul Bahçekapı’da bulunan Abdülhamit Türbesi’nde bulunan Sultan IV. Mustafa Han’ın sandukasına örtülecek. Puşide, baş, ayak ve 2 adet gövde olmak üzere 4 parçadan oluşuyor.