Ekmek yiyelim mi yemeyelim mi?

“Hangi diyet en iyi diyet?” diye merak edenler, 150 tane çalışmayı değerlendirmiş. Sonuç: En başarılı diyetin kişinin kendisine en uygun hissettiği ve sürdürülebilir olan diyet olduğu ortaya çıkmış. Bu sonuca göre bizim toplumumuz yılda 150 kilo ekmek tüketiyorsa ve sen ona ‘ekmeği bırak’ dersen ne kadar dayanır? Bazıları 1-2 hafta, bazıları 6 ay ya da 1 yıl. Eninde sonunda suyun altına bastırılmış top gibi hızla yukarı fırlar. Ayrıca ekmek deyince akla niye sadece ekmek geliyor. Lahmacun, kurabiye, börek de var. Bunların hepsi aslında karbonhidrat kaynağı. Önemli olan hangi kaynağı seçtiğiniz. Günlük enerjimizin yüzde 44’ü ekmekten geliyor. O hâlde bizim doğru ekmeği, doğru miktarda tüketmemiz gerekiyor.

YAĞ YEMEDEN YAĞ YAKILMAZ

Peki “Ekmeği bıraktım çok hızlı kilo verdim” efsanesini nasıl değerlendirelim?

Ekmeği bırakmanın kilo verdirdiği doğru ama yöntem doğru değil. Vücudumuzun hem karbonhidrata, hem proteine hem de yağa ihtiyacı var. Yıllardır söylüyorum “Yağ yemeden yağ yakamazsınız.” Karbonhidrat yemeden de günlük enerjinizi tamamlayamazsınız. Protein bizim zaten yapı taşımız. Ne yerseniz yiyin fazlası vücutta yağ olarak depolanıyor. Ekmeğin de elmanın da, fındığın da, brokolinin de fazlası yağa dönüşüyor. Çünkü vücudumuzdaki depoların neredeyse tamamı yağ deposu. Proteinin bir deposu yok. Karbonhidratın çok az bir deposu var. Eğer siz hiç karbonhidrat almazsanız, beyne glikoz gidebilmesi, kandaki glikoz kullanılabilmesi için işte o zaman kas proteinleri kaynak olarak kullanılıyor. Kas kaybettiğinizde de, 1 gram kasa karşılık, yaklaşık 3 gram su kaybediyorsunuz. O yüzden kas kaybına bağlı kilo vermeler daha hızlı oluyor. Buna “protein diyetleri” deniliyor ama sürdürülebilir olmadığı için kilolar fazlasıyla geri geliyor. Üstelik kas kaybettiğiniz için metabolizma hızınızı yavaşlatıyorsunuz.

Ekmek yemeyerek zayıflayamayız öyle değil mi? 

Obezite çağın problemi. Obezitenin tek suçlusu ekmek olsaydı işimiz çok daha kolay olurdu. Ekmek eşittir obezite değil. Dünyada da öyle mesela Fransa’da kişi başına buğday tüketimi bütün Amerika’da tüketilen miktarın yarısından fazla olmasına rağmen obezite oranı çok daha düşük. Neredeyse üçte biri oranında. İtalyanlar da Amerikalıların iki katı kadar buğday tüketmelerine rağmen obezite oranı Amerika’dakinin dörtte biri kadar. Ekmek yiyeceğiz ancak abartmadan ve tam tahıllı olanını seçerek. Beyaz ekmekten mümkün olduğunca kaçınmak gerekir.

BEYAZ DEĞİL TAM BUĞDAY

Bir dönem sadece beyaz ekmek ve kepek ekmek vardı. Şimdi yüzlerce çeşit çıktı. Bunların hangi faydalı nasıl bileceğiz? Doğru ekmek deyince doğru tahılı bulmamız gerekiyor. Haklısınız o kadar çok ekmek çeşidi var ki. Karabuğday, kinoa, sinez… Aslında burada işin özü unun beyazlaştırılmamış olması. Çünkü unu rafine ettiğimiz zaman hem vitamin değerlerini hem de içerdiği lifi azaltıyoruz. Glisemik indeksini yükseltiyor doygunluk süresini kısaltıyoruz. Tercih ettiğimiz un veya ekmek veya karbonhidrat ürününün tam tane olması gerekiyor. Beyaz unda, buğdayın içinde bulunan besin öğeleri, tiamin, B grubu vitaminler, folik asit, demir, niasin hepsi düşüyor. E vitamini kaynağı olan özü yani rüşeymi, bağırsakları çalıştıran kepeği ayrılıyor. Ama tam taneli de vitamin minerali, kepeği hepsi içinde kalıyor.

Yemezsek ne olur?